Zin in seks
Hoofd, hart en lichaam scheiden?
Aandacht voor hoofd, hart en lichaam, dat was de driedeling die ik aanreikte voor de zomer als het gaat over gezonde seks en seksualiteitsbeleving. Nu na de zomer voelt het uit elkaar getrokken als ik deel 2, het gedeelte over het hart apart wil belichten. Het zijn namelijk geen afzonderlijk gescheiden eenheden, het is allen deel van wie we zijn. Er is onderlinge relatie en afhankelijkheid. Zonder je brein, waar prikkelverwerking plaatsvindt, geen hartslag en lichamelijke opwinding, maar zonder hartslag en bloedtoevoer gebeurt er ook niks. Seksualiteit is een ingewikkeld iets dat op verschillende lagen in ons systeem werkt. Bij de ontwikkeling van een embryo is het seksuele systeem, na het hart, het eerste wat in aanleg klaar is, vanaf de oorsprong dus al belangrijk. Hoe komt het dan toch dat geen zin in seks een van de meest voorkomende problemen is als het gaan om seksuele problematiek?
Genieten van seksualiteit
Tijdens zo’n zomerperiode waarin veel verplichtingen er even niet zijn, komen dingen stil te staan. Daar in de stilte, in de ruimte, kom je op de vraag wie ben je of in ieder geval, is het ok zoals je bent? Het ok zijn met jezelf, met je ups en downs en met je mooie en minder mooie kanten, maakt dat je tevreden kunt zijn met jezelf, of niet. Tevreden zijn stelt je in staat om te genieten, genieten onder andere van seksualiteit. Het probleem is dat wij vaak niet in die “tevreden staat zijn” en niet het leven aanvaarden zoals het is. We leven meer in extremen zoals drukte, stress, rusteloosheid, luiheid, perfectionisme, dromen najagend en vaak in de doe modus. Seksualiteit gaat bij uitstek ook over de zijn-modus, goede seks geeft je, onder andere, een verhoogd bewust zijn van je eigen bestaan. Opwinding geeft daarom een levendig gevoel.
Het zal vast kloppen, zal je denken als ik dit zo opschrijf, en ook ik deel die ervaring, ergens weten we het wel en intuïtief voelen we wel aan dat tevreden zijn met jezelf en je leven, onlosmakelijk verbonden is met intiem kunnen zijn met een ander. Maar hoe doe je dat dan, hoe ziet dat er in de praktijk uit?
Zin
Er is zin voor nodig. Zin geeft kracht, richting en hoop. Zin is een woord met een dubbele verwante betekenis. Zin als in zingeving, maar ook zin ergens in hebben, gemotiveerd zijn. Af en toe je ongelukkig voelen kan een aanleiding zijn voor bezinning, voor het op tijd stellen van de zinvraag. Niets mis mee dus, sterker nog het voegt iets toe, af en toe ongelukkig zijn is in zekere zin goed voor je. Een van de belangrijkste taken in ons bestaan is een betekenis verzinnen die ons voldoende steun biedt om dat leven te kunnen leven. Datgene wat we steeds willen wordt nooit compleet bevredigd, zodra de wens is vervuld dient de volgende zich alweer aan. Via zin en zin zoeken, kan je ondanks je ongelukkige gevoel en misschien wel zinloze gevoel, verbinding met je lichaam vinden door je zintuigen. Buitenwereld en binnenwereld maken dan echt contact. We hebben zoveel mogelijkheden, we kunnen zien, horen, ruiken, proeven, tasten, bewegen en we hebben een onderbuikgevoel. Zintuigen zijn op dit huidige moment actueel en stellen je in staat om in het hier en nu te zijn. De plek waar je bent, ervaar je het? Ervaar je het nu op dit moment? Wat ervaar je? Hoe is je ervaring? Wat zie je? Wat hoor je? Wat ruik je? Deze ervaringen geven je een gevoel van leven en hoewel er geen antwoorden direct zijn kun je misschien wel genieten van een bepaalde zintuiglijke ervaring en zou je die misschien vaker op kunnen zoeken. Seks is een en al zintuiglijke ervaring en al naar gelang je ervaring met wel of geen goede ervaringen zal je er zin in hebben. Veel te veel hoor ik dat de ervaringen niet plezierig zijn en dat het aan zin ontbreekt. Logisch toch dat je geen zin hebt in iets wat ook niet plezierig is?
Zin in seks
Heb je geen zin, zin moet je maken, dat zeggen we dan. Zin moet je maken, is een veelgebruikt credo binnen seksualiteit en even googlen levert tips en trucks op hoe zin te “maken”. Zin op zichzelf is iets abstracts, iets wat je niet kunt maken. Wat je wel kunt maken zijn de omstandigheden, de context en stimulus, die voor jou nodig zijn om zin te kunnen krijgen. Als je het vergelijkt met eten wordt het duidelijk. Als je geen trek hebt in eten, maar je hebt wel een diner afspraak met een dierbare vriend of vriendin die je graag wilt zien. Dan heb je verschillende opties, je kunt afzeggen of je kunt gaan en genieten van het contact. En met het eten heb je dan de volgende opties bijvoorbeeld iets lichts van de kaart bestellen, of niets eten, of tegen je zin in een compleet menu eten. Welke omstandigheid en keuze is het prettigst? Lichamelijk en emotioneel? Precies, gaan en waarschijnlijk iets lichts van de kaart bestellen. Trouw zijn aan jezelf en trouw aan de ander én zijn met dat wat er is.
Wat heb je nodig?
Waar heb je zin in als het gaat om seksualiteit? En dan bedoel ik seksualiteit in een bredere context dan de “daad penis in vagina” op zich. Het gaat om het geheel aan liefkozingen, genieten van elkaar lichaam en bij elkaar zijn, en niet op prestatie en klaarkomen alleen gericht. Hoe kun je je zintuigen prettig prikkelen? Of hoe kun je, na overprikkeling van je zintuigen, dat is net zo goed mogelijk in deze drukke maatschappij, ontspannen?
Hoe kun je trouw zijn aan jezelf en jezelf ok vinden om hier bij stil te staan en ook de verbinding met je partner zoeken en stil staan bij diens behoeften en wensen? Welke omstandigheid, welke context en stimulus heb je nodig? Of welke boodschap maakt dat je niet tevreden met jezelf bent en wat zou je hiermee willen? Hierbij stil staan, is stil staan bij je hart én bij je lichaam. Je brein helpt je hier woorden aan te geven en de prikkels te verwerken en te communiceren. Zo blijkt, net als in de inleiding, we zíjn hoofd, hart en lichaam, wat een prachtig geheel, meer dan de moeite waard om bij stil te staan.