Omarm je seksualiteit. Dat is het laatste thema van de vier hoofdthema’s van mijn praktijk Hart en Hechtwerk. Elk van de thema’s bevat een appél; een oproep of boodschap. De andere boodschappen zijn uit je hoofd, voel je lijf en heel je hart. Het omarmen van je seksualiteit is als het ware het eindgeheel van de andere drie boodschappen. De andere drie zijn nodig om naar het omarmen toe te gaan.
De bekende schrijfster, relatie- en psychotherapeut Esther Perel is een groot voorbeeld voor mij. Hoe zij schrijft over liefde, relaties en seksualiteit, is voor mij een feest der herkenning. Het bevestigt me in wat ik doe. Zo kan ik me erg vinden in haar uitleg van seksualiteit, waarin spel een belangrijke plek heeft. ‘Seksualiteit is de volwassen versie van verstoppertje spelen’ schrijft zij bijvoorbeeld. Oftewel, seksualiteit is een spel waarin we zoeken naar waar ik ben en waar jij bent. Het gaat over hoe we in contact zijn met onszelf en met die ander.
Seksualiteit is een spel
Spel is de tegenhanger van de lastige ervaringen die onderdeel zijn van ons leven, en ook van seksualiteit. Je kunt om allerlei redenen teleurgesteld of beschadigd zijn in seksueel contact. Je situatie kan dan uitzichtloos voelen. Toch kunt je leren om weer te genieten van intimiteit; ook als je moeilijke dingen hebt meegemaakt. Daarover zegt Esther Perel: ‘Ik werk niet op trauma. Ik werk op spel, maar ik weet dat het ook over trauma kan gaan. Ik wil gewoon aan de andere kant zijn en werk via spel’. De andere kant van de medaille van trauma en lijden, is namelijk het spel. Daar gaat het over genieten, plezier en blijheid. Lijden en pijn, genieten en blijheid: het is onlosmakelijk met elkaar verbonden en hoort bij het leven.
Prettige seksualiteit na verdriet
Met mijn praktijk Hart en Hechtwerk ben ik gespecialiseerd in het thema seksualiteit. Dat is een groot en complex thema. Er kunnen heftige dynamieken spelen in je persoonlijkheid of in je relatie. Ook kan het vergaande gevolgen hebben als je seksualiteit ongezond is ontwikkeld. Het is dan erg lastig om je seksualiteit later te leren omarmen. Als ik de kant van lijden en pijn zie met betrekking tot het thema seksualiteit vind ik het soms zwaar ermee te werken. Maar als ik in mijn begeleiding ervaar hoeveel herstel er mogelijk is onder andere met behulp van spel, voel ik weer waarom ik dit zo waardevol vind.
Ik wil met praktijk Hart en Hechtwerk ruimte geven aan jouw verdriet én bijdragen aan je plezier. Want zowel plezier als verdriet hoort bij het leven. Door samen te werken aan het helen van je hart, ontstaat er ruimte voor het delen van je verdriet en je verhaal. Het plezier (weer) kunnen vinden in je leven, ondanks trauma of verdriet, geeft ruimte voor spel. Het spel van jezelf zijn en ontdekken, en een eventuele ander ontdekken en zichzelf laten zijn. Verstoppertje spelen dus.
Plezier als prioriteit in je seksuele relatie
Omarm je seksualiteit gaat over plezier kunnen en mogen hebben. Juist dat plezier opzoeken en als prioriteit stellen, is het belangrijkste in een seksuele relatie, volgens veel seksuologen. Zo zegt arts-seksuoloog Rik van Lunsen: ‘Doe het met plezier of niet’. En ook seksueel voorlichter Emily Nagoski benadrukt: ‘Pleasure is the measure. Goede seks in een lange relatie gaat niet over hoe vaak je seks wilt of hebt. Het gaat ook niet over wat je doet, in welke positie, in welke kleren en hoeveel orgasmes je krijgt. Het gaat er over of je de seks die je hebt leuk vindt’.
Doe het met plezier of doe het niet – Rik van Lunsen
Hoe kun je het plezier in seksualiteit hervinden?
Door nare en teleurstellende ervaringen weten veel vrouwen niet goed meer wat ze fijn of leuk vinden. Seksualiteit hoeft van hen niet (meer), omdat het hen niets oplevert. Misschien herken je dat wel? En toch hoor ik ook van veel vrouwen dat ze ergens wel het idee hebben dat er meer zou kunnen zijn, of dat het plezier terug te vinden is.
Ik ga als therapeut daarom graag met jou op zoek naar welke plaats woorden als spel, plezier en genieten in jouw leven krijgen. Dat doe ik onder andere via gesprekken en oefeningen die je uitnodigen om je lijf meer te leren voelen. Sta jij jezelf bijvoorbeeld toe om te genieten van lijfelijke, zintuigelijke ervaringen? Als je dat kunt toestaan, biedt dat een weg naar het omarmen van jouw seksualiteit.
Verschil tussen seksualiteit en sensualiteit
Deze weg naar het leren genieten van seksualiteit kan gaan via sensualiteit. Een paar letters verschil en toch zo’n interessant, ander begrip.
Sensualiteit gaat over intens genieten met je senses, oftewel je zintuigen. Je zintuigen kun je bewust inzetten om van binnenuit te genieten en je levendig te voelen. Als ik een heerlijke geur diep inhaleer dan voel ik binnen in mij dat het tintelt en bruist. Dat is levendigheid. Dat is genieten. Een zachte veer over mijn huid die ik aandachtig voel, is verzachtend en maakt me bewust van mijn hele huid rondom mijn lichaam. Mijn speekselklieren gaan werken en ik beleef allerlei smaaksensaties als ik bewust op een zuur en knapperig granaatappelpitje kauw. Dit zijn allemaal zintuigelijke ervaringen.
Sensualiteit is dus niet hetzelfde als seksualiteit. Als je een lichaam hebt ben je een sensueel wezen. Het maakt daarvoor niet uit hoe je lichaam eruit ziet, wat je wel of niet kan en wat je gender is. Sensualiteit is een intrinsiek onderdeel van het mens-zijn. De weg naar seksualiteit kan ondersteund worden via sensualiteit. Het vraagt tijd, aandacht en vooral in het moment zijn om te kunnen genieten met al je zintuigen. Juist omdat sensualiteit breder en toegankelijker is dan seksualiteit, kan het helpen om hier eerst meer in te gaan ontdekken.
Praktische opdracht: zintuigen zelfportret
Kennis opdoen over sensualiteit is goed, maar nog beter is als je het zelf een beetje kunt ervaren. Een opdracht die ik in de praktijk daarom vaak meegeef, is het maken van een zintuigen zelfportret. Dit is een praktische oefening uit het boek Sensationeel Leven van Gretchen Rubin. Met een zintuigen zelfportret benoem je voor jezelf per zintuig 5 dingen die je echt lekker en fijn vindt. Dus voor voelen, zien, horen, ruiken en proeven schrijf je vijf dingen op die je een JA-gevoel in je lijf geven. Oftewel: een full-body-yes gevoel.
Het zien van de zon die straalt kan mij een JA-gevoel geven, omdat ik die zon in mijn gezicht wil voelen. Dat ja-gevoel, daar gaat het om. Welke dingen geven jou dat gevoel?
‘Sensualiteit gaat over ten volle genieten met je zintuigen’
Wat is het full-body-yes gevoel?
Uit je hoofd gaat over niet te veel nadenken en piekeren. Voel je lijf gaat over voelen wat er in jouw lijf gebeurt en waar je zin in hebt. Heel je hart gaat over jezelf mogen zijn en jezelf liefhebben met alles wat er is. Dit alles kan je brengen naar het zogeheten full-body-yes gevoel. Ik kan je helpen dit gevoel bij jou te ontdekken. Het is een persoonlijk gevoel omdat jouw lichaam op jouw unieke manier prikkels binnen laat komen. Het is jouw gevoel en het mag er helemaal zijn. Wat jouw ja’s en nee’s ook zijn: zoek bewust de ja’s op en geef jezelf daarmee bewust een plezierig genietmoment! Daarmee open je de weg naar het omarmen van jouw seksualiteit.
En mocht je nu al zover zijn dan kun je dit delen met je partner. Deel bijvoorbeeld met elkaar je zintuigen zelfportret, daarmee leer je elkaar nog beter kennen en kan je elkaar vinden. Elkaar vinden – dat is uiteindelijk natuurlijk het doel van verstoppertje spelen 😉
Verlang je ook naar meer plezier in je leven? Meer plezier in je relatie en misschien zelfs wel in je seksualiteit? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief. Je ontvangt dan eens per twee maanden handige kijk-, lees- en luistertips, weetjes, activiteiten en creatieve oefeningen over seksualiteit, relaties en hechting