Mijn kemplerverhaal: the story of my life

Als je mij vraagt om te vertellen wat mijn studie EPH (Ervaringsgerichte Psychosociale Hulpverlening) aan het Kempler Instituut voor mij heeft betekent, dan wordt ik als eerste warm van binnen. Dan ontstaan er allerlei gedachten, herinneringen, beelden en flarden tekst en vervolgens is er lichte chaos (en milde paniek). Er is namelijk zoveel over te vertellen, ik heb veel ervaringen opgedaan en het heeft voor mijn werkende maar ook privé- leven veel betekend. De warmte uit mijn binnenste stijgt op naar mijn hoofd, hoe kan ik mijn hoofd koel houden in deze chaos en er iets over schrijven? Gelukkig, het “mantra” wat ik afgelopen jaren me eigen heb gemaakt en heb geleerd tijdens de opleiding schiet me te binnen. Uiteindelijk komt het wel goed … dit geeft de benodigde koelte en rust. Er komt een structuur in mij op, de structuur van een verhaal. Kempler gaat over verhalen, verhalen van mensen zoals jij en ik en welke rol we daarin hebben en mogen nemen. Elk verhaal heeft een begin, een midden en een einde. Zo wil ik ook mijn “Kemplerverhaal” vertellen.

Het begin

Na mijn middelbare school ging ik studeren aan de universiteit, tandheelkunde. Een keuze die destijds heel logisch was. Werken met je handen, werken met mensen, en studeren op wetenschappelijk niveau. Ik had immers vwo gedaan en doorstromen naar het wo hoorde er een beetje bij. Ik heb een leuke studententijd gehad, veel plezier en energie haalde ik uit de sociale kant van de studie, uit mijn studentenvereniging en uit het vrije leven als student. Dat ik tot mijn 65e (toen nog ?) tandarts zou zijn, daar dacht ik totaal niet over na.. had ik dat maar gedaan. Eenmaal aan het werk benauwde die vierkante millimeters tandweefsel mij. Mensen met een mooi gebit laten stralen dat deed ik graag, maar wat als je ze graag van dieper uit wilt laten stralen? Tandarts-zijn is een mooi vak, een ambacht, maar het paste niet volledig bij mij. En met “halve ziel en zaligheid” werken met patiënten die zich wel volledig aan mij toevertrouwen, dat gaat niet bij mij, dat wringt. Een zoektocht, twijfelperiodes en een worsteling van jaren volgde. Na en aantal jaren SPH studie, een verhuizing, 2 kinderen, en meerdere werkervaringsplekken verder, werd ik actief in mijn kerk. Gezien mijn brede interesse in theologie, filosofie, pastoraat en psychologie ben ik gaan zoeken naar verdieping voor de leiderschapsfunctie, die ik zou gaan innemen in de kerk. En daar kwamen de eerste stappen op het Kempler-terrein. Ik ging de opleiding PPP volgen, een pastorale opleiding, destijds nog onder de vlag van Kempler, omdat de hulpverleningsmethodiek dezelfde is. Met name het uitzicht om door te kunnen stromen naar de therapeutenopleiding gaf mij veel moed en hoop, alhoewel ik ook weinig benul had van wat het nou precies was.  Toch kreeg ik geruststelling en bevestiging, het zou vast ergens goedkomen met mij en mijn niet zo vloeiende carrière.

Het midden

Zoals met vele verhalen, films van Disney, periodes waar je doorheen moet, is het middenstuk soms zwaar en uitzichtloos. Wat ik steeds weer leer, is dat je er doorheen moet, door de tunnel van emoties en gevoelens. Destijds, schreef ik in zo’n tunnelmoment: “heel diep in mij zit een klein stukje geloof voor iets moois” Dat was tijdens het eerste jaar opleiding. Dat eerste jaar was een pittig jaar. Een jaar waarin ik na een aantal jaren worstelen en zoeken, richting aan het vinden was. Maar ook toe kon geven aan het verdriet en de depressieve gevoelens die er waren omtrent mijn zoektocht. Er zijn een heel aantal betekenisvolle momenten geweest die mij hebben geholpen om verder op weg te gaan en om de rode draad in mijn verhaal te gaan vinden.

Stilstaan bij je behoefte

Een persoonlijke herinnering, gaat over een sollicitatieprocedure waar ik in zat en waar ik helaas voor werd afgewezen. Binnen de opleiding is er ruimte om persoonlijke dingen in te brengen, een zogenaamde inbreng, daarnaast is er ook ruimte voor persoonlijke reacties op dingen. Het was al zaterdag en ik zat vanaf het begin van het opleidingsweekend (vrijdagochtend) al met een brok in mijn keel, en een verdrietig gevoel in mijn buik. Ik was afgewezen voor deze sollicitatie, iets waarvan ik diep van binnen van wist dat ze het mis hadden, maar waar ik wel mee diende te leven dat ze mij niet aannamen. Een inbreng, er uitvoerig over praten en het gebeurde uitpluizen, was niet wat ik nodig had. Maar mijn ei wilde ik er zeker wel over kwijt en ik had steun nodig. Het mooie van de opleiding is dat een van de dingen die je leert, stilstaan bij je behoeften is. En mijn behoefte voor dat moment was om deze teleurstelling er uit te gooien. Het verdriet en de teleurstelling te delen. En dat kon en werd gezien. Ik nam zelf een klein initiatief hiervoor, en de groep en de opleider gaven mij de ruimte. Met geen pen is te beschrijven hoe dat moment was, hoe fijn het is om dan gezien te worden. Hoe verdrietig het voor mij ook was, nog kan ik met dankbaarheid terugkijken, omdat het me veel gegeven heeft, de letterlijke bevestiging dat ik het wel in mij heb en dat ze echt de plank misslaan door mij niet aan te nemen, is wat er vooral is blijven hangen. Het gaf moed en hoop om ondanks deze uiterlijke afwijzing, door te gaan, het zou vast wel een keer goedkomen.

Bevestiging en erkenning

Naast het leren wat je behoeften zijn en hierbij stilstaan, is die bevestiging krijgen een heel belangrijk element geweest voor mij tijdens de opleiding. In mijn opleiding voor tandarts had ik een opleider die heel vaag was in haar feedback, ik wist nooit of ik iets nu goed of fout deed, het lag een beetje in het midden. Het maakte me wiebelig en onzeker, dit hielp niet in het uitoefenen van het vak tandarts-zijn. Bevestiging in wat je doet en hoe je het doet is essentieel voor je zelfvertrouwen.  Daarbij gaat het om benoemen van wat goed gaat en ook om het benoemen van leerpunten.

Bevestiging in wat goed ging ervoer ik persoonlijk tijdens een weekend waarin het thema rouw aan de orde kwam. Ik kwam tijdens de lesdagen tot een inzicht dat ik ook mocht rouwen over mijn toekomstplan waar qua werk niks van terecht was gekomen.  Rouwen associeerde ik vooral met dood en ziekte. Ik benoemde dit, en enkel de bevestiging en het zien van de ander, “ja je mag hierover rouwen” was helend. Daarnaast ook de bevestiging die op een ander niveau speelde, de leerstof letterlijk integreren in het leven, dat is het doel van de opleiding en daar kreeg ik bevestiging in.

Bevestiging van mijn leerpunten kwamen aan de orde tijdens een weekend in mijn vierde jaar, toen niet meer de pastorale opleiding, maar de therapeutenopleiding. Ik was een warrig verhaal aan het vertellen over dat ik niet goed wist wat te doen, ik werd overspoeld door de veelheid aan interessante theorieën en methodieken en bleef een beetje in, wat ik noem, mijn “carrièredip-trauma” hangen. Dat wil zeggen, redenen blijven noemen waarom het niet gaat en ik het niet weet  (ik voel me nog  jong, ik heb geen werkervaring, ik heb te weinig cliënten etc..) Sonja, de opleider van toen, kwam behoorlijk fel uit de hoek met een opmerking in de trant van: “als jij nou eens wat minder onzeker was, dan had ik al lang al mijn cliënten naar je toe gestuurd”. Deze opmerking zette precies neer wat ik nog te leren had, niet in de onzekerheid blijven hangen en er in verzwelgen, die neiging had ik soms, maar in beweging komen en gaan. Kort daarop had ik een gesprek met een mede-leider in mijn kerk, het was een rationeel gesprek over iets waar hij zich aan ergerde. Normaliter zou ik er rationeel op willen reageren, om vervolgens te blokkeren doordat ik onzeker kan zijn over wat de juiste woorden en argumenten zijn. Maar ik was nog vol van de energie van dat weekend en kon rechtstreeks teruggeven dat ik het niet ok vond hoe hij mij op een bepaalde manier neerzette, ik werd er boos van en kon dit uitten en aangeven dat ik hier niet van gediend was. Hij was onder de indruk en gaf me gelijk,  wat volgde was een oprecht gesprek van hart tot hart waarin hij zijn eigen zorgen en lastten ook deelde. Zeggen wat je vindt en echt contact aangaan, dat is de uitwerking van de opleiding, en dit is nog maar één voorbeeld van zo’n ervaring….

Kennis en vaardigheden

Naast stilstaan bij je behoeften en bevestiging krijgen is kennis en vaardigheden opdoen op velerlei niveaus voor mij heel verrijkend geweest. Ik vind mensen intrigerende wezens, mijn leven lang ben ik al aan het observeren waarom mensen doen zoals ze doen. Ik probeer vaak het verhaal van de ander te zien als er wordt geroddeld of een oordeel wordt gegeven. Ik wil dingen óók van de andere kant bekijken. Wat is de echte eerlijkheid? Is dit de enige manier om er naar te kijken?  Ik ben anti-zwart/wit. Als mensen bepaalde waarheden spuien, die eigenlijk aannames zijn, dan vraag ik, is dat echt zo? Deze manier van “zijn”, mocht ik binnen de methodiek van Kempler meer en meer gaan uitbuiten en gaan inzetten. “Waarom doen mensen zoals ze doen en hebben ze wat ze hebben?, een welbekend credo van een van de opleiders.  Hoe mooi is dat, je eigen onderzoekende aard, inzetten in het contact met de ander. Het contact daar gaat het om, dogma’s en eenzijdigheden staan contact in de weg, daar ben ik vaardiger in geworden.

Ik hou van lezen, dingen uitzoeken, kritisch zijn naar methodes en technieken. Zodoende kon ik enorm genieten van de brede kennis en ervaring die Kempler mij aanbood. Ik heb me ondergedompeld in de literatuur, als ik aan de beurt was voor een referaat (presentatie van jouw beleving van de relevante literatuur). Ik heb letterlijk veel kennis opgedaan. Op  mijn eigen manier mocht ik  dit verwerken en presenteren. Dankzij de bevestiging die ik hier weer op kreeg, realiseerde ik me meer en meer, dat het weldenkende vwo-meisje, niet verdwenen is, ze hoort bij mij en maakt mij completer in wie ik ben. Er kwam licht in de tunnel en het uiteindelijke goedkomen werd steeds meer werkelijkheid.

Het einde, wat een nieuw begin is..

Nu, zo’n 6,5 jaar later vanaf het begin van de studie, ben ik eigenaar van een praktijk voor individuele en relatie-therapie. Ik mag andere mensen helpen hun verhaal inzichtelijk te krijgen en te ontdekken wat zij nodig hebben, voor zichzelf en/of in hun relatie.  Aan de muur in mijn kantoor hangen 2 bijzondere documenten ingelijst. Mijn Kempler diploma, én ook mijn tandarts-bul. Hoewel ik een tijdlang die bul soort van verafschuwd heb. Ik had er immers niks aan, het had alleen maar (financiële) stress opgeleverd en het voelde als een duur etiketje wat niet op mij paste. Ik heb me ermee verzoend. Sterker nog ik kan nu zeggen dat ik trots ben, het heeft me gevormd in wie ik nu ben. Een therapeut mét een medische achtergrond.

Leren stilstaan bij mijn behoeften, bevestiging vinden, kennis opdoen en vaardigheden ontwikkelen allemaal aspecten die de opleiding mij gegeven heeft. Naast de illustraties die ik gegeven heb hoe dit tijdens de opleiding gegaan is, hebben deze aspecten eveneens mijn relatie, mijn gezinsleven, kerkleven en andere domeinen beïnvloed. Het is te uitgebreid voor dit verhaal, maar mocht je meer hierover willen weten, vraag me gerust!

Nog steeds is het belangrijk om zo af en toe stil te staan bij mijn behoeftes, bevestiging te vragen en te ontvangen en mezelf bij te scholen. Als het bijvoorbeeld dan gaat om bijscholing is er zoveel aanbod, de vraag wat wil ik, en hier tijd en ruimte voor nemen helpt dan. Iets meer dan gemiddeld, tijd en ruimte nodig hebben voor keuzes, reacties en woorden, nog zoiets wat ik tijdens de opleiding geleerd heb over mezelf en wat nog steeds relevant is.  Het gaat minder goed, als ik mezelf teveel vergelijk met die ander. Mijn eerder genoemde “carrière dip-trauma” speelt dan op, ik raak de draad van mijn eigen verhaal kwijt en ben teveel bezig met het verhaal de ander. De rode draad van mijn eigen verhaal leer ik steeds makkelijker weer op te pakken: “uiteindelijk komt het wel goed”.

Dat is ook hetgeen wat ik professionals wil meegeven, en volgens mij is dat toepasbaar in alle werkvelden. Ook als je niet zo’n radicale carrière switch nodig heb maar toch ergens vastloopt en voelt er is meer mogelijk. Jij hebt een verhaal, ken je jouw verhaal? Wat is de rode draad in jouw verhaal? Kun je jouw verhaal constructief gebruiken in het werken met mensen? Of is dat niet toegestaan? Ik weet niet meer van wie de volgende quote is, en of het überhaupt wel een quote is, maar hij is wel toepasselijk als het gaat om verhalen. “De erfenis van je toekomst, wordt bepaald door de pen waarmee je nu schrijft”. Kempler was en is een van de beste pennen in mijn leven, het heeft me geholpen mijn eigen verhaal te gaan leven, en te blijven geloven in een goed einde!

 

September 2018

Mieke Koerts (www.hartenhechtwerk.nl)